โรคมือเท้าปาก เป็นโรคที่พบได้มากในเด็กตัวเล็กๆโดยเฉพาะอย่างยิ่งตอนหน้าฝน เกิดขึ้นจากการได้รับเชื้อไรวัส โดยหลักๆมี 2 ประเภทชื่อ enterovirus รวมทั้ง coxsackie
ลักษณะของโรคมือเท้าปาก
คนป่วยมักมีลักษณะอาการไข้ ในบางบุคคลอาจมีไข้สูง มีผื่นเป็นลักษณะตุ่มน้ำหรือตุ่มสีแดงขึ้นรอบๆฝ่ามือฝ่าตีน รวมทั้งมีแผลในปาก บางโอกาสอาจมีผื่นขึ้นรอบๆอื่นด้วย เป็นต้นว่า หัวเข่า ศอก หรือ อวัยวะสืบพันธุ์ เด็กบางครั้งอาจจะกินได้ลดน้อยลงเพราะว่าเจ็บแผลในปาก โดยมากอาการมักไม่ร้ายแรง รวมทั้งหายได้เอง โดยไข้ มักหายใน 2-3 วัน และก็ผื่นมักหายใน 7-10 วัน
แต่ว่าในบางครั้งบางทีอาจมีการติดโรคที่ร้ายแรงแล้วก็อันตรายอย่างยิ่งกว่า เป็นการเกิดสมองอักเสบ หรือเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ซึ่งพบว่าเพิ่มการเสี่ยงสำหรับการเสียชีวิตมากยิ่งขึ้น ซึ่งบางทีอาจเพียงพอมีสัญญาณเตือนได้โดยพิจารณาจากการที่จับไข้สูง ไม่ลดน้อยลงใน 48 ชั่วโมง ซึม มองอ่อนแรงมากมาย มีกล้ามกระตุกเป็นบางครั้ง ซึ่งคนเจ็บที่มีลักษณะพวกนี้ควรจะได้รับการคาดคะเนอย่างเร็ว
การติดต่อของโรค
โรคมือเท้าปากติดต่อจากคนสู่คนผ่านระบบทางเดินอาหารและก็ทางเท้าหายใจ เป็นต้นว่า น้ำมูก น้ำลาย หรือ อุจจาระของผู้เจ็บป่วย ซึ่งบางทีอาจเจอได้อีกทั้งจากการสัมผัสโดยตรง รวมทั้งสัมผัสทางอ้อม อย่างเช่น สัมผัสผ่านของเล่นเด็ก ผ้าอ้อม ผ้าที่มีไว้สำหรับเช็ดตัว ลูกบิดประตู น้ำ-ของกิน โดยเหตุนี้ก็เลยพิจารณาได้ว่า โรคมือเท้าปากมักระบาดใน สถานที่เรียนชั้นเด็กตัวเล็กๆ อนุบาล หรือ Nursery ที่มีเด็กตัวเล็กๆมากยิ่งกว่าเด็กโตเหตุเพราะยังเป็นวัยที่ยังไม่อาจจะดูแลความถูกอนามัยของตนเองเจริญนั่นเอง
การวิเคราะห์โรค
สามารถวิเคราะห์จากอาการและก็ลักษณะผื่นได้ โดยไม่จำเป็นจำเป็นต้องอาศัยผลทางห้องทดลอง เว้นเสียแต่ในเรื่องที่อาการไม่กระจ่าง หรืออยากได้แยกจากโรคอื่นๆที่อาการบางทีอาจใกล้เคียงกัน สามารถตรวจเชื้อได้จากการป้ายโพรงจมูก หรือส่งไปตรวจเชื้อในอุจจาระ
การรักษา
เป็นการดูแลตามอาการ (อย่างเช่น ยาลดไข้ ยาแก้เจ็บแผลในปาก) เหตุเพราะโดยธรรมดาร่างกายสามารถฆ่าเชื้อโรคเชื้อไวรัสได้เอง ในบางครั้งที่คนป่วยทานอาหารได้น้อยมาก บางทีอาจพินิจพิเคราะห์ให้สารน้ำทางเส้นโลหิตพื้นฐาน ฯลฯ
ในเรื่องที่มีสัญญาณของโรคที่ร้ายแรง อาทิเช่น ไข้สูง ไข้ไม่ลดน้อยลงใน 48 ชั่วโมง ซึม มองหมดแรงมากมาย เหม่อลอย มีกล้ามกระตุก จะต้องได้รับการวัดอย่างเร็ว และก็รับไว้รักษาในโรงหมอเพื่อประเมินอาการอย่างใกล้ชิด
การปกป้องคุ้มครองโรค
มือเท้าปาก โดยปกติเชื้อไวรัสตายง่ายในที่แห้ง แล้วก็ร้อน การต้มรวมทั้งนึ่งเครื่องไม้เครื่องมือ ข้าวของสามารถฆ่าเชื้อโรคนี้ได้ ส่วนการล้างมือด้วยแอลกอฮอล์ล้างมือ ไม่สามารถที่จะฆ่าเชื้อโรคได้อย่างมีคุณภาพ จำเป็นจะต้องล้างมือด้วยสบู่และก็น้ำจะเยี่ยมที่สุด ในเรื่องที่มีเด็กเจ็บไข้ ผู้ดูแลควรจะให้เด็กอยู่บ้านแล้วก็งดเว้นการออกไปเล่นกับเด็กบุคคลอื่น
วัคซีนคุ้มครองป้องกันโรคมือเท้าปาก
ในตอนนี้ (2022) มีวัคซีนปกป้องโรคมือเท้าปาก ที่ได้รับการยินยอมจาก หน่วยงานของกินแล้วก็ยา (สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา) ในประเทศไทยแล้วเป็นEntroVac
ข้อควรจะทราบก่อนรับ วัคซีน EntroVac
1. อายุที่รับวัคซีนได้เป็น6 เดือน ถึง 5 ปี
2. ฉีดเข้ากล้าม 2 เข็ม โดยเว้นระยะห่างระหว่างเข็ม 1 เดือน
3. วัคซีนประเภทนี้คุ้มครอง-ลดความร้ายแรงของโรคมือเท้าปาก ที่เกิดขึ้นมาจาก Enterovirus แค่นั้น ไม่สามารถที่จะคุ้มครองโรค มือ เท้า ปาก ที่เกิดขึ้นมาจากเชื้อไวรัสประเภทอื่นๆได้
4. มีการศึกษาเล่าเรียนในประเทศไทยในตอนปี 2000-2017 พบว่าโรคมือเท้าปากในประเทศไทยมีสาเหตุจากเชื้อ Enterovirus ราวๆ 70% แล้วก็ coxsackie virus ราวๆ 30 % 1
