โรคสมองเสื่อม แม้จะฟังดูไกลตัวแต่จริง ๆ แล้วหากไม่ได้รับการป้องกันและบำรุงสมองตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็อาจทำให้มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคสมองเสื่อมเมื่อแก่ตัวลงได้มากขึ้น วันนี้เราจึงจะพาคุณมารู้จักโรคสมองเสื่อม พร้อมทั้ง 5 วิธีดูแลสมอง และ 8 วิตามินบำรุงสมองให้แข็งแรงและห่างไกลโรคสมองเสื่อมกัน
โรคสมองเสื่อม เกิดจากอะไร?
โรคสมองเสื่อม (Dementia) เป็นภาวะที่สมองของคนเราเสื่อมสภาพลง และไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพดังเดิม ทำให้เกิดการหลงลืมเรื่องราว รวมถึงสิ่งที่คุ้นเคยต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นชื่อตนเอง ชื่อคนใกล้ตัว เส้นทางกลับบ้าน และอื่น ๆ นอกจากนั้นยังอาจส่งผลให้มีพฤติกรรมที่ผิดแปลกไปจากเดิมได้ด้วย โรคสมองเสื่อมจึงเป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของผู้ป่วยโดยตรง
โรคสมองเสื่อมเกิดได้จากหลายสาเหตุร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นอายุ พันธุกรรม ความเครียดต่าง ๆ หรือแม้แต่พฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ละเลยการดูแลและบำรุงสมอง เช่น การไม่รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การไม่ออกกำลังกาย และพักผ่อนไม่เพียงพอ รวมถึงพฤติกรรมที่เป็นการทำลายสุขภาพร่างกาย และสมองด้วย เช่น การดื่มสุรา และสูบบุหรี่เป็นประจำ
ภาวะสมองเสื่อมแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ
การเสื่อมของเซลล์สมองตามอายุ ซึ่งส่วนใหญ่ไม่สามารถรักษาให้หายได้ แต่อาจทําได้เพียงชะลอการเสื่อมให้เกิดขึ้นช้าลง
เกิดจากสาเหตุภายนอกและโรคต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น การได้รับการกระทบกระเทือนที่สมอง โรคทางสมอง หรือการติดเชื้อ แม้กระทั่งการใช้ชีวิตหนัก นอนพักผ่อนน้อย ซึ่งป้องกันได้ไม่ยาก
ผู้สูงอายุควรบริหารสมองควบคู่กับการบำรุงด้วยวิตามินบำรุงสมอง
วิธีดูแลและบำรุงสมองให้แข็งแรง ห่างไกลโรคสมองเสื่อม
ปัจจัยที่ก่อให้เกิดโรคสมองเสื่อมนั้นมีอยู่มากมาย แต่หลาย ๆ สิ่งก็เป็นปัจจัยภายนอกที่เราสามารถควบคุมได้ ด้วยการดูแลตัวเองให้ดีขึ้น โดยอาจทำตาม 5 ข้อแนะนำเหล่านี้ เพื่อเป็นการดูแล บริหาร และบำรุงสมองของเราให้แข็งแรง และทำงานได้มีประสิทธิภาพ ไม่เสื่อมไวนั่นเอง
การบริหารสมองเป็นประจำด้วยวิธีต่าง ๆ
✓ การเล่นเกม ทำงาน และงานอดิเรกต่าง ๆ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่ต้องใช้ความคิด ใช้สมองในการวางแผน คิดวิเคราะห์ หรือคำนวณ เปรียบเหมือนการออกกำลังกายให้สมองของเรามีสมรรถภาพที่ดี แข็งแรง และพร้อมใช้งานอยู่เสมอ
การพักผ่อนให้เพียงพอในทุก ๆ วัน
✓ การพักผ่อนเป็นสิ่งที่สำคัญมาก ๆ สำหรับการดูแลสมอง เพราะถึงแม้ว่าจะบริหารสมองหนักแค่ไหน แต่หากไม่ได้นอนหลับพักผ่อนให้เต็มที่ สมองก็จะทำงานหนักจนเกินไป และไม่ได้มีเวลาฟื้นฟู หรือซ่อมแซมตัวเอง ซึ่งจะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรคสมองเสื่อมให้มากขึ้นอีก และการนอนหลับพักผ่อนที่เพียงพอ อย่างน้อยวันละ 8 ชั่วโมง จะช่วยควบคุมความเครียด รู้จักผ่อนคลายโดยการหากิจกรรมทําให้เพลิดเพลิน เช่น ดูหนัง ฟังเพลง เลี้ยงสัตว์
การออกกำลังกายเป็นประจำ
✓ จะช่วยบำรุงสมองของคนเราให้แข็งแรงอยู่เสมอได้ เพราะการออกกำลังกายจะทำให้เลือดไหลเวียนดี ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้เต็มที่ ทำให้สมองทำงานได้เป็นปกติ และแข็งแรงด้วยเช่นกัน การออกกําลังกายอย่างสม่ำเสมอ ในผู้สูงอายุ อาจไม่จําเป็นต้องออกกําลังกายอย่างหนัก หรือหักโหมนัก ควรออกกําลังกายเบาๆ อย่างเช่น เดินเบาๆ วิ่งเหยาะๆ หรือโยคะ เป็นต้น
อาหารที่ดีและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ
การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่
✓ การรับประทานเป็นหนึ่งในพฤติกรรมที่จะช่วยส่งเสริมสุขภาพของคุณในองค์รวมไม่ใช่เพียงแค่การทำงานของสมองเท่านั้น เพราะการรับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ จะช่วยให้คุณได้รับสารอาหารสำคัญ ๆ ครบถ้วน และทำให้ทุกระบบในร่างกายได้รับสารอาหารเพียงพอต่อการทำงานอย่างเป็นปกติ และมีประสิทธิภาพ เช่น วิตามินบี 1 ที่พบมากใน นม ถั่วเหลือง รําข้าว ตับ ไข่แดง เป็นต้น และทานผักใบเขียวเพื่อให้ได้รับสารโคลีน (choline) ซึ่งจําเป็นต่อการนําไปสร้างสารสื่อประสาท
การบำรุงด้วยอาหารเสริม และวิตามินบำรุงสมอง
✓ เพิ่มเติมจากการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ไม่ว่าจะเป็นโอเมกา 3 วิตามินบี และอื่น ๆ จะทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารเหล่านี้ในปริมาณที่เพียงพอ และมากกว่าการรับประทานอาหารในชีวิตประจำวัน หรือ การบำรุงด้วยสารสกัดจากดอกพรมมิ (Bacopa monnieri) มีสรรพคุณทางยา ให้สารสำคัญที่ชื่อว่า Bacosides ช่วยปกป้องการเกิดความเสียหายของสมองและระบบประสาท ซึ่งมีคุณสมบัติช่วยในเรื่องของการดูแลความจำ ป้องกันอัลไซเมอร์ เสริมสร้างการทำงานของสมอง ช่วยพัฒนาการเรียนรู้ สารสกัดจากดอกพรมมิเป็นผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ ที่ไม่มีผลข้างเคียง อีกทั้งยังช่วยบำารุงสุขภาพโดยรวมได้ดีอีกด้วย
อาหารเสริม และวิตามินบำรุงสมอง
ประโยชน์น้ำมันปลาในรูปแบบอาหารเสริมช่วยบำรุงสมอง
1. โอเมกา 3
โอเมกา 3 เป็นกรดไขมันที่สำคัญมากต่อการเจริญเติบโตของคนในทุก ๆ ช่วงวัย โดยเฉพาะในด้านพัฒนาการทางสมองของเด็ก ๆ โดยประโยชน์ของโอเมกา 3 ที่มีต่อสมองนั้นจะมาจากสาร DHA หรือ Docosahexaenoic Acid ซึ่งเป็นสารอาหารที่มีคุณประโยชน์ต่อสมองมากมาย เพราะป้องกันโรคเกี่ยวกับสมองได้ ทั้งโรคสมองเสื่อม โรคความจำเสื่อม โรคหลอดเลือดสมอง และโรคอื่น ๆ อีกมากมาย อีกทั้งยังช่วยบำรุงและดูแลให้สมองและร่างกายทำงานได้เป็นปกติ แข็งแรงอยู่เสมอด้วย
2. วิตามินบี 1
วิตามินบี 1 เป็นวิตามินที่พบได้ในสมองของมนุษย์อยู่แล้ว จึงเป็นวิตามินสำคัญที่ควรได้รับอย่างเพียงพอ เพื่อการทำงานที่เป็นปกติของระบบประสาทและสมอง โดยที่วิตามินบี 1 นั้นมีความสำคัญมากต่อในการส่งข้อมูลระหว่างเซลล์ประสาทกับสมอง
3. วิตามินบี 6
วิตามินบี 6 เป็นวิตามินสำคัญสำหรับคนในวัยทำงาน เพราะเป็นวิตามินบำรุงสมองที่กระตุ้นการทำงานของสมอง พร้อมกระตุ้นให้หลั่งสารผ่อนคลาย ทำให้รู้สึกตื่นตัวและมีสมาธิมากขึ้น จึงทำให้สมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในแต่ละวัน
4. วิตามินบี 12
วิตามินบี 12 ได้มีการศึกษาและวิจัยว่ามีส่วนช่วยในการเรียนรู้และการจดจำของคนเรา การได้รับวิตามินบี 12 อย่างเพียงพอเป็นประจำจะช่วยให้ความจำดี และห่างไกลจากโรคสมองเสื่อมได้
5. วิตามินซี
วิตามินซี เป็นวิตามินสำคัญที่ร่างกายคนเราจะขาดไม่ได้เลย โดยวิตามินซีนั้นถือเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยชะลอความเสื่อมของร่างกาย และสมอง ป้องกันคุณจากโรคสมองเสื่อมก่อนวัยอันควรได้ พร้อมช่วยเสริมสร้างการทำงานของสมอง
6. วิตามินอี
วิตามินอี เป็นอีกหนึ่งวิตามินที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันความเสื่อมของร่างกาย และสมองได้ อีกทั้งวิตามินอียังเป็นวิตามินที่ละลายในไขมัน จึงสามารถผ่านเซลล์สมองเข้าไปช่วยบำรุงสมองได้อย่างมีประสิทธิภาพ
7. เลซิติน
เลซิติน เมื่อเข้าสู้ร่างกายแล้วจะมีส่วนช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพการส่งสารระหว่างเซลล์ประสาทตามจุดต่าง ๆ ของร่างกายและสมอง จึงช่วยบำรุงสมองให้แข็งแรง และทำงานได้เป็นปกติ
8. ไลซีน
ไลซีน เป็นหนึ่งในกรดอะมิโนจำเป็นที่จะช่วยบำรุง และซ่อมแซมส่วนที่เสื่อมและสึกหรอของร่างกาย รวมถึงสมองด้วย จึงทำให้สมองมีสุขภาพดี ไม่เสื่อมไว และทำให้ร่างกายคนเรามีภูมิคุ้มกันแข็งแรงไม่ป่วยง่ายด้วยเช่นกัน
อย่าปล่อยให้สมองแก่ตัวจนเสื่อมก่อนวัย ดูแลสุขภาพร่างกายและสมองให้ดีตั้งแต่เนิ่น ๆ ด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และพักผ่อนให้เพียงพอ พร้อมเสริมด้วยประโยชน์น้ำมันปลาที่มีโอเมกา 3, DHA และวิตามินบำรุงสมอง เช่น วิตามินบี ซี และอี รวมถึงสารอาหารอื่น ๆ เป็นประจำก็จะช่วยให้คุณห่างไกลโรคสมองเสื่อมได้แล้ว
วิตามินบำรุงสมอง: รู้จักวิธีดูแลสมอง และ 8 วิตามินบำรุงสมอง ป้องกันสมองเสื่อม อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://mmed.com/