หมอออนไลน์: เวียนศีรษะ บ้านหมุน (Vertigo) เวียนศีรษะ บ้านหมุน (Vertigo) เป็นอาการที่ผู้ป่วยรู้สึกว่าตัวเองกำลังหมุน หรือสภาพแวดล้อมรอบตัวกำลังหมุน ทั้งที่ความจริงแล้วอยู่นิ่ง มักเกิดร่วมกับอาการคลื่นไส้ อาเจียน และเสียการทรงตัว อาการนี้ส่วนใหญ่มักมีสาเหตุมาจากความผิดปกติของ หูชั้นใน ซึ่งเป็นอวัยวะที่ทำหน้าที่ควบคุมระบบการทรงตัว
สาเหตุหลักของอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของอาการบ้านหมุนมักเกี่ยวข้องกับหูชั้นใน ได้แก่:
โรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในเคลื่อน (BPPV - Benign Paroxysmal Positional Vertigo): เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด เกิดจากการที่ตะกอนแคลเซียมคาร์บอเนต (หินปูน) ในหูชั้นในหลุดออกมาจากตำแหน่งปกติ แล้วไปรบกวนการทำงานของระบบทรงตัว อาการจะเกิดแบบเฉียบพลัน กินเวลาเป็นวินาทีถึงนาที และมักถูกกระตุ้นเมื่อมีการเปลี่ยนท่าทางของศีรษะ เช่น ลุกจากเตียง พลิกตัว ก้ม หรือเงยหน้า
โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน (Meniere's Disease): เกิดจากความผิดปกติของของเหลวในหูชั้นใน มีอาการเด่น 3 อย่าง คือ เวียนศีรษะบ้านหมุน (เป็นนานหลายชั่วโมง), หูอื้อ และ สูญเสียการได้ยิน
ประสาทหูอักเสบ หรือหูชั้นในอักเสบ (Vestibular Neuritis/Labyrinthitis): มักเกิดจากการติดเชื้อไวรัส ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะรุนแรงต่อเนื่องหลายวัน ร่วมกับอาการคลื่นไส้ อาเจียน และอาจมีการสูญเสียการได้ยินร่วมด้วย (ในกรณีของ Labyrinthitis)
การดูแลตัวเองเบื้องต้นเมื่อมีอาการ
เมื่อมีอาการบ้านหมุนเฉียบพลัน ควรปฏิบัติดังนี้:
หยุดการเคลื่อนไหวทันที: นั่งลง หรือนอนลงบนพื้นราบในท่าที่สบาย โดยให้ศีรษะยกสูงขึ้นเล็กน้อย
หลีกเลี่ยงการเคลื่อนไหวศีรษะอย่างรวดเร็ว: ไม่หันหน้า ก้ม หรือเงยคอเร็ว ๆ
พักในที่สงบ: หลีกเลี่ยงแสงจ้าหรือเสียงดัง
รับประทานยา: อาจรับประทานยาแก้เวียนศีรษะ หรือยาแก้เมารถเมาเรือ (กลุ่มยาที่ทำให้อาการบรรเทา)
สัญญาณอันตรายที่ควรไปพบแพทย์ทันที
แม้ว่าสาเหตุส่วนใหญ่มักไม่เป็นอันตรายถึงชีวิต แต่หากมีอาการบ้านหมุนร่วมกับอาการเหล่านี้ ควรรีบไปพบแพทย์ฉุกเฉินทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคทางสมอง เช่น โรคหลอดเลือดสมอง:
ตามองเห็นภาพซ้อน
แขนขาอ่อนแรง หรือมีอาการชา
พูดไม่ชัด หรือสื่อสารลำบาก
หน้าเบี้ยว ปากเบี้ยว
ปวดศีรษะรุนแรงอย่างกะทันหัน
หากอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุนไม่ดีขึ้น หรือเป็น ๆ หาย ๆ ควรไปปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง หู คอ จมูก เพื่อวินิจฉัยสาเหตุที่แท้จริงและรับการรักษาที่เหมาะสมต่อไปค่ะ