สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูงสาเหตุของโรคความดันโลหิตสูงสามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ ดังนี้:
1. โรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ (Primary หรือ Essential Hypertension)
เป็นชนิดที่พบได้มากที่สุด ประมาณ 90-95% ของผู้ป่วยทั้งหมด แพทย์จะตรวจไม่พบสาเหตุหรือโรคเฉพาะเจาะจงที่ก่อให้เกิดความดันสูงโดยตรง แต่มักเกี่ยวข้องกับการสะสมของ ปัจจัยเสี่ยง ดังต่อไปนี้:
ปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้ (Non-Modifiable Risk Factors) ปัจจัยที่ควบคุมได้ (Modifiable Risk Factors)
อายุ: ความเสี่ยงจะเพิ่มขึ้นตามอายุ โดยเฉพาะผู้ที่อายุ 40-50 ปีขึ้นไป การรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูง: ทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ปริมาณเลือดและแรงดันในหลอดเลือดสูงขึ้น
เพศ: มักพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิงในช่วงก่อนวัยหมดประจำเดือน แต่หลังวัยหมดประจำเดือน ผู้หญิงจะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น ภาวะน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน: ทำให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้นในการสูบฉีดเลือดเลี้ยงร่างกาย และเพิ่มความเสี่ยงของโรคเบาหวานและไขมันในเลือดสูง
พันธุกรรม: ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคความดันโลหิตสูง จะมีความเสี่ยงสูงขึ้น 30-40% ขาดการออกกำลังกาย: การไม่ออกกำลังกายทำให้หลอดเลือดขาดความยืดหยุ่น และนำไปสู่ภาวะน้ำหนักเกิน
เชื้อชาติ: บางเชื้อชาติมีความเสี่ยงสูงกว่า เช่น ชาวแอฟริกันอเมริกัน การสูบบุหรี่: สารนิโคตินทำให้หลอดเลือดตีบแคบลงชั่วคราว และสารพิษจะทำลายผนังหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดแข็งตัว
การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป: การดื่มหนักเป็นประจำจะส่งผลให้ความดันโลหิตเพิ่มสูงขึ้น
ความเครียดเรื้อรัง: ความเครียดทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนที่ทำให้หลอดเลือดหดตัวและความดันโลหิตสูงขึ้น
2. โรคความดันโลหิตสูงชนิดทราบสาเหตุ (Secondary Hypertension)
เป็นชนิดที่พบได้น้อยกว่า ประมาณ 5-10% แต่เป็นผลมาจาก โรคประจำตัว หรือการใช้ยาบางชนิดที่ส่งผลกระทบต่อระบบการควบคุมความดันโลหิตโดยตรง สาเหตุหลัก ๆ ได้แก่:
โรคเกี่ยวกับไต:
โรคไตเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease)
หลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงไตตีบ (Renal Artery Stenosis)
โรคต่อมไร้ท่อและฮอร์โมน:
เนื้องอกที่ต่อมหมวกไต (Adrenal Gland Tumors) ซึ่งผลิตฮอร์โมนบางชนิดมากเกินไป
ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ
ความผิดปกติของการหายใจ:
ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น (Obstructive Sleep Apnea - OSA)
ยาบางชนิด:
ยาเม็ดคุมกำเนิดบางชนิด
ยาแก้ปวดลดอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs)
ยาลดความอ้วนบางชนิด
การรักษาความดันโลหิตสูงชนิดนี้จะเน้นไปที่การรักษาโรคที่เป็นสาเหตุหลักโดยตรง ซึ่งอาจช่วยให้ความดันโลหิตกลับมาเป็นปกติได้