ทราบไหม กว่า 80% ของเพศชายจะมีปัญหาโรคต่อมลูกหมากโตในช่วงปลายของชีวิต ซึ่งส่วนใหญ่เจอได้ในเพศชายที่อายุตั้งแต่ 55 ปีขึ้นไป
รวมทั้งจากสถิตินี้เองอาจก่อให้เหล่าคุณสุภาพบุรุษที่กำลังประสบปัญหาเกี่ยวกับเรื่องฉี่กังวลได้ว่าอาการที่เป็นอยู่เวลานี้… ใช่อาการต่อมลูกหมากโตหรือเปล่า แม้เป็นแล้วอันตรายไหม หายเองได้หรือไม่ วันนี้พวกเราจะพามาหาคำตอบกัน
ทำความรู้จักโรคต่อมลูกหมากโตเป็นอย่างไร
ต่อมลูกหมาก คือต่อมขนาดเท่าลูกวอลนัท อยู่รอบๆใต้กระเพาะปัสสาวะ โดยตัวต่อมจะมีท่อเยี่ยวผ่านกึ่งกลาง แล้วก็มีท่อนำน้ำเชื้อมาเปิดร่วมอยู่ในท่อฉี่ด้วย โดยตัวต่อมลูกหมากมายจะปฏิบัติภารกิจผลิตน้ำหล่อเลี้ยงสเปิร์ม รวมทั้งสารปรับภาวะต่างๆเพื่อน้ำอสุจิสามารถว่ายในมดลูกในสภาพการณ์ธรรมดาได้
ซึ่งโรคต่อมลูกหมากโต เป็นภาวการณ์ที่เจอในผู้ชายที่แก่ขึ้น โดยต้นสายปลายเหตุที่เกิดยังไม่ชัดเจนนัก แม้กระนั้นตัวโรคชมรมกับอายุที่มากขึ้นอย่างแจ่มแจ้ง เกือบจะเรียกว่าเป็นความเสื่อมแบบหนึ่งในผู้ชายก็ว่าได้ โดยจะเริ่มเจอที่อายุตั้งแต่ 50-55 ปี รวมทั้งจากสถิติเพศชายอายุ 60 กึ่งหนึ่งจะเริ่มมีลักษณะของต่อมลูกหมากโต แล้วก็เมื่ออายุ 70 ปี เพศชายถึง 80% จะมีลักษณะของโรคต่อมลูกหมากโต
ต่อมลูกหมากโต เป็นคนละโรคกับโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ที่สามารถกำเนิดในช่วงอายุเดียวกัน การแยก 2 โรคนี้ ธรรมดาเมื่อมาเจอหมอ คนป่วยจะได้รับการตรวจค่า PSA (Prostate Specific Antigen) ซึ่งเป็นค่าจากต่อมลูกหมากที่ใช้บอกการเสี่ยงสำหรับในการเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยถ้าเกิดเจอค่าเปลี่ยนไปจากปกติหมอจะมีการชี้แนะเพื่อค้นหาโรคมะเร็งถัดไป
ลักษณะของโรค
ต่อมลูกหมากโต คืออะไร
ด้วยเหตุว่าต่อมลูกหมากมีท่อเยี่ยววิ่งผ่านกึ่งกลาง การที่ต่อมลูกหมากโตขึ้นจะทำให้เยี่ยวตรากตรำมากยิ่งขึ้น กระเพาะปัสสาวะก็จะมีแรงกดดันสูงมากขึ้นด้วย ซึ่งในแต่ละครั้งที่ฉี่จะก่อให้ความยืดหยุ่นของกระเพาะปัสสาวะแปรไปด้วย โดยอาการฉี่ที่แตกต่างจากปกติ สามารถแบ่งได้ 2 กรุ๊ปหลัก
- กรุ๊ปการเยี่ยวเปลี่ยนไปจากปกติ (voiding symptom)
ดังเช่น เยี่ยวไม่พุ่ง จำเป็นต้องเบ่งมากมาย ฉี่ขัดข้อง เยี่ยวไม่สุด ฉี่ไม่ออกกะทันหัน
- กรุ๊ปการเก็บกักเยี่ยวเปลี่ยนไปจากปกติ (storage symptom)
ดังเช่น อาการกลั้นเยี่ยวไม่อยู่ ปวดแล้วจะต้องไปเยี่ยวโดยทันที ฉี่ค่ำคืนหลายครั้ง
การที่มีลักษณะอีกทั้ง 2 กรุ๊ปแล้วเป็นมากขึ้นเรื่อยนอกเหนือจากทำให้ท่านภาพชีวิตถดถอยลงแล้ว ยังสามารถก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ เป็นต้นว่า การได้รับเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ไตเสื่อมจากความดันในกระเพาะปัสสาวะสูงเหลือเกิน ฯลฯ
แนวทางรักษาเมื่อพบว่าคือต่อมลูกหมากโต
การดูแลและรักษาพื้นฐานจะเป็นการรักษาโดยการใช้ยา ซึ่งในขณะนี้จะมียาที่ใช้รักษาด้วยกันอยู่หลายอย่าง แม้กระนั้นที่นิยมใช้กันสำคัญๆมีอยู่ 2 กรุ๊ป
1. กรุ๊ปคลายกล้ามรอบๆต่อมลูกหมาก (alpha-blocker)
ยากลุ่มนี้เป็นยาหลักสำหรับในการรักษาต่อมลูกหมากโต ที่เน้นสำหรับการออกฤทธิ์ที่กล้ามในต่อมลูกหมาก แล้วก็ คอกระเพาะเยี่ยว ทำให้มีการเกิดการคลายตัว รวมทั้งนำมาซึ่งการทำให้ฉี่ได้ง่ายมากยิ่งขึ้น โดยชื่อยาที่มีอยู่ในตลาด ได้แก่ Alfuzosin, Doxazosin, Tamsulosin, Silodosin ฯลฯ
2. กรุ๊ปลดขนาดต่อมลูกหมาก (5ARI: 5alpha reductase inhibitor)
ยากลุ่มนี้มีฤทธิ์มุ่งไปที่การลดขนาดต่อมของลูกหมาก โดยยาจะลดขนาดต่อมลูกหมากได้ราว 30% ในเวลา 6 เดือน แต่ว่าดังนี้ตัวยานี้มีข้อเสียเป็น ตัวยาจะไปลดควาพึงพอใจทางเพศของผู้ใช้ด้วย และก็ตัวยาจะลดค่า PSA ลง 50% ทำให้ค่ามองลดน้อยลงเวลาตรวจคัดเลือกกรองโรคมะเร็ง แล้วก็ส่วนมากหมอชอบให้จ่ายยานี้สำหรับในการรักษากับคนไข้ที่ขนาดต่อมลูกหมากค่อนข้างจะใหญ่มากกว่า 30 ml. ขึ้นไป โดยชื่อยาที่มีอยู่ในตลาด ดังเช่น Finasteride, Dutasteride ฯลฯ
ดังนี้แม้การดูแลรักษาด้วยยาแล้วยังไม่ได้เรื่องที่ถูกใจ คนเจ็บมีความรู้สึกว่าคุณภาพชีวิตยังไม่ดีมากยิ่งขึ้นพอเพียง หรือมีภาวะแทรกซ้อน ยกตัวอย่างเช่น การได้รับเชื้อซ้ำไปซ้ำมา เยี่ยวไม่ออกจำเป็นต้องสวนสายเสมอๆมีนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หมอจะเสนอแนะให้กระทำการผ่าตัดต่อมลูกหมาก
3. การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต
การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต ส่วนมากจะทำผ่านการส่องกล้องผ่านท่อเยี่ยว เนื่องด้วยได้ผลลัพธ์ที่ดีและก็คนไข้ไม่ต้องมีแผลผ่าตัดอะไรก็ตามใช้เวลาพักฟื้นสั้น ซึ่งแนวทางการผ่าตัดมีหลายแนวทาง แม้กระนั้นแนวทางที่ได้รับความนิยมในขณะนี้มีดังนี้
- TURP (Transurethral Resection of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้หัวตัดกระแสไฟฟ้า นับว่าเป็นแนวทางที่แพร่หลายที่สุด เนื่องมาจากได้ผลลัพธ์โดยรวมดี ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน เหมาะสมกับต่อมลูกหมากโตขนาดปานกลางถึงใหญ่
- HoLEP (Holmium Laser Enucleation of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้เลเซอร์มาช่วยตัด เหมาะกับต่อมลูกหมากที่มีขนาดใหญ่ขึ้น ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน เหมือนกัน
- Rezum เป็นการผ่าตัดโดยใช้ละอองน้ำเพื่อทำลายเยื่อในต่อมลูกหมาก เหมาะกับต่อมลูกหมากขนาดเล็กถึงปานกลาง มีจุดเด่นในเรื่องระยะการพักฟื้นที่สั้นกว่า (แทบไม่ต้องนอนโรงพยาบาล หรือพักไม่เกิน 24 ชั่วโมง)
ดังนี้การผ่าตัดแต่ละประเภทมีจุดเด่น-จุดบกพร่องในเนื้อหาอีกหลายชิ้น รวมทั้งมีความเหมาะสมในระดับของโรคที่นาๆประการ คนเจ็บควรจะหารือหมอให้รู้เรื่องอย่างสมบูรณ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัด
ต่อมลูกหมากเป็นสภาวะที่พบได้มากในเพศชายที่แก่ขึ้น โดยยิ่งไปกว่านั้นเพศชายที่แก่กว่า 50 ปีขึ้นไป การหมั่นพิจารณาตนเอง ถ้าพบว่าฉี่ทุกข์ยากลำบากขึ้นหรือหลายครั้งขึ้นจนถึงก่อกวนคุณภาพชีวิต อาการกลุ่มนี้สามารถปรับปรุงแก้ไขได้อย่างง่ายดายอีกทั้งในต้นแบบการรับยาและก็ผ่าตัด ฉะนั้นถ้าเกิดมีลักษณะดังที่ได้กล่าวผ่านมาแล้วควรจะเข้าหาหมอแล้วก็ตรวจระบบฟุตบาทเยี่ยว เพื่อใส่ความเสี่ยงของโรคต่อมลูกหมากโต เพราะว่าถ้าทราบเร็ว รักษาตั้งแต่เนิ่นๆจะช่วยลดความร้ายแรงแล้วก็ความสลับซับซ้อนสำหรับเพื่อการรักษาได้
ไต่ถามข้อมูลเพิ่มเติมแล้วก็นัดหมอเหมาะ
ศูนย์ระบบฟุตบาทฉี่ ชั้น 4 โรงหมอหลุดพ้น
เวลา 08.00-20.00 น. โทร. 0-2079-0040
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายหมอ หรือบริการหารือแพทย์ออนไลน์