การดูแลและรักษาโดยการผ่าตัด (Surgery) เป็นการรักษาหลักของโรคมะเร็งเต้านม การผ่าตัดมี การผ่าตัดที่เต้านมและก็การผ่าตัดต่อมน้ำเหลืองจั๊กกะแร้
การ รักษา มะเร็ง เต้า นม การผ่าตัดที่เต้านมแบ่งเป็น 2 แนวทางเป็นการตัดเต้านมออกทั้งยังเต้า รวมทั้งการผ่าตัดแบบรักษาเต้า การผ่าตัดเต้านมแบบรักษาเต้านมเป็นการผ่าตัดก้อนออกโดยให้มีเนื้อเต้านมที่ดีห่อรอบก้อนโรคมะเร็งอยู่ แล้วส่งให้ทางพยาธิหมอตรวจรอบๆชิ้นพื้นที่ตัดไปว่ามีเซลล์ของโรคมะเร็งคงเหลือหรือเปล่า แม้พบว่ามีเซลล์ของมะเร็งคงเหลือก็จะทำผ่าตัดชิ้นเนื้อเพิ่ม จนกระทั่งไม่เจอเซลล์ของมะเร็งคงเหลือ รวมทั้งข้างหลังผ่าตัดจำเป็นต้องได้รับการส่องแสงเต้านมที่เหลือเพื่อลดการกลับเป็นซ้ำของโรคมะเร็ง โดยธรรมดาหมอจะเสนอแนะแนวทางผ่าตัดแบบรักษาเต้าก่อนถ้าหากไม่มีข้อบังคับ ตัวอย่างเช่น ตั้งท้องในสามกาญจนาแรก เป็นโรคมะเร็งเต้านมที่มีการอักเสบ เป็นโรคมะเร็งเต้านมหลายตำแหน่ง มีสิ่งที่ไม่อนุญาตสำหรับการส่องแสงรวมทั้ง คนเจ็บปฎิเสธการผ่าตัดแบบรักษาเต้า
การผ่าตัดที่เต้านมในอดีตกาลจะมีผลให้กำเนิดเต้านมผิดรูปผิดรอยได้ข้างหลังผ่าตัดสำหรับในการผ่าตัดแบบรักษาเต้าหรือ สูญเสียเต้านมสำหรับการผ่าตัดเต้านมออกอีกทั้งเต้า ทำให้ผู้เจ็บป่วยมีความรู้สึกวิตกกังวลเนื่องมาจากทำให้สูญเสียภาพลักษณ์และก็ทำให้คนไข้บางรายไม่ยอมรับการดูแลรักษา ในตอนนี้มีวิธีการการผ่าตัดโรคมะเร็งเต้านมแบบออนวัวพลาสติก (Oncoplastic Surgery) เป็นวิธีการประสมประสานการผ่าตัดโรคมะเร็งเต้านมกับกระบวนการทำศัลยกรรมตกแต่งเข้าด้วยกัน เพื่ออาจจะสมรรถนะการการรักษาโรคมะเร็งเต้านมด้วยการผ่าตัดได้สูงสุด โดยที่ยังคงความสวยของเต้านมได้อย่างเดิมหรือดีมากยิ่งขึ้นกว่าเดิม การผ่าตัด Oncoplastic แบ่งเป็น 2 กรุ๊ปใหญ่ๆเป็นการผ่าตัดแบบรักษาเต้า เป็นต้นว่าการผ่าตัดย้ายเนื้อไขมันจากรอบๆด้านข้างเข้ามาปิดแทนช่องว่างที่ตัดโรคมะเร็งออกไป หรือการผ่าตัดชูกระชับหรือ ลดขนาดเต้านมทั้งสองข้าง ให้สมดุลกัน กับ การผ่าตัดแบบตัดเต้านมแล้วทำผ่าตัดสร้างเสริมเต้านม(Breast reconstruction)ขึ้นมาใหม่แทนเต้านมเดิมที่ตัดทิ้งไป
การผ่าตัดแบบสร้างเสริมเต้านม มี แนวทางการตัดเต้านมแล้วก็วิธีการเสริมเต้านม
- แนวทางการตัดเต้านม จะแตกต่างจากการตัดเต้านมแบบธรรมดาโดยจะเอาทิ้งเฉพาะผิวหนังที่อยู่ชิดกับโรคมะเร็ง หรือรักษาผิวหนังเดิมนอกจากจุกนม (Skin sparing Mastectomy) หรือรักษาทั้งยังผิวหนังรวมทั้งจุกนม (Nipple sparing mastectomy) วิธีการทำตัดเต้านมด้วยเคล็ดลับนี้จะมีผลให้เพิ่มความงามของเต้านมได้เป็นอันมาก
- วิธีการเสริมเต้านม แบ่งเป็น 2 กรุ๊ปใหญ่ๆเป็นใช้เนื้อตัวเอง และก็การใช้ถุงซิลิโคน
การเสริมเต้านมด้วยเนื้อตัวเอง (Autogenous Breast reconstruction) ที่นิยมเป็นใช้เนื้อรอบๆท้องน้อย (TRAM flap reconstruction) หรือพื้นที่ข้างหลัง(LD flap reconstruction) ย้ายมาทำเต้านมใหม่ การผ่าตัดจำพวกนี้ จุดแข็งคือ เต้านมใหม่ที่ได้สัมผัสจะได้ใกล้เคียงธรรมชาติ เป็นเนื้อของคนไข้เอง ความปลอดภัยในระยะยาวจะสูงมากมาย แต่ว่าข้อบกพร่อง เป็นใช้เวลาผ่าตัดออกจะนาน ราวๆ 4-6 ชั่วโมง และก็มีแผลผ่าตัดที่อื่นๆด้วย
การเสริมเต้านมด้วยการใช้ถุงซิลิโคน ( Implant-base Breast reconstruction) แนวทางลักษณะนี้สามารถนำถุงซิลิโคนแทนเต้านมที่ถูกตัดไป โดยถุงซิลิโคนมีทรงหลายแบบให้เลือกเพื่อเต้านมมีทรงตามอยาก ยิ่งไปกว่านี้ยังมีการนำเยื่อเทียมADM (Acellular dermal matrix) มาปกคลุมถุงซิลิโคนร่วมกับกล้าม ทำให้ทรงเต้านมมีความงดงามใกล้เคียงธรรมชาติมาขึ้น ทำให้เต้านมมีความสวยมากเพิ่มขึ้น รวมทั้งลดลักษณะของการเจ็บปวดหลังผ่าตัด การผ่าตัดประเภทนี้ จุดแข็งคือ สามารถระบุขนาดและก็ทรงเต้านมใหม่ได้ ใช้เวลาผ่าตัดสั้นกว่าและก็เจ็บแผลน้อยกว่าการเสริมเต้านมด้วยเนื้อตัวเอง จุดอ่อนเป็น ค่าใช้สอยสูง รวมทั้งความคงทนถาวรของถุงซิลิโคนบางทีอาจอยู่ได้ราวๆ 10-20ปีซึ่งไม่พอๆกับการเสริมเต้านมด้วยเนื้อตัวเอง
การผ่าตัดแบบออนวัวพลาสติก เหมาะกับ ผู้เจ็บป่วยที่ก้อนมีขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับขนาดเต้านม เต้านมมีขนาดใหญ่รวมทั้งคล้อยมากมาย โรคมะเร็งมีหลายตำแหน่ง โรคมะเร็งอยู่ใกล้จุกนม โรคมะเร็งอยู่รอบๆที่ทำให้แผลผ่าตัดไม่สวย
การผ่าตัดต่อมน้ำเหลืองจั๊กกะแร้เป็น การผ่าตัดเลาะเอาต่อมน้ำเหลืองสุดที่รักแร้ออกด้วยเหตุว่าต่อมน้ำเหลืองหวานใจแร้เป็นอวัยวะแรกที่โรคมะเร็งเต้านมมีการแพร่ไป จากเดิมที่กระทำเลาะต่อมน้ำเหลืองออกทั้งปวง พบว่ามีภาวะแทรกซ้อนข้างหลังการผ่าตัดสูง ตัวอย่างเช่น ไหล่ติดหรือชูแขนไม่สุด ชารอบๆจั๊กกะแร้แล้วก็ต้นแขน แขนบวมหรือมีแผลเรื้อรังที่แขน ฯลฯ ข้อมูลทางด้านการแพทย์ตอนนี้พบว่าในต่อมน้ำเหลืองรอบๆจั๊กกะแร้ทั้งผองจะมีกรุ๊ปต่อมน้ำเหลืองกรุ๊ปแรกที่เซลล์ของมะเร็งจะกระจัดกระจายมาถึงก่อน เรียกว่า ต่อมน้ำเหลืองเซนว่ากล่าวเนล (Sentinel lymph node) ที่สามารถใช้สารสีพิเศษฉีดที่เต้านมเพื่อเลียนแบบผู้กระทำระจายของเซลล์ของมะเร็งแล้วผ่าตัดเฉพาะต่อมน้ำเหลืองเซนว่ากล่าวเนล ไปให้พยาธิหมอตรวจวิเคราะห์ชิ้นเนื้อด้วยแนวทางแช่แข็ง (Frozen section) ว่ามีเซลล์ของมะเร็งขยายไปถึงต่อมน้ำเหลืองแล้วหรือเปล่า ที่สามารถรู้ผลข้างใน 1 ชั่วโมง ถ้าเกิดพบว่าไม่มีผู้กระทำระจายของเซลล์ของมะเร็ง ก็ไม่สำคัญควรต้องเลาะต่อมน้ำเหลืองออกทั้งสิ้น ทำให้ภาวะแทรกซ้อนที่บางทีอาจกำเนิดข้างหลังการผ่าตัดต่ำลง แม้กระนั้นถ้าหากพบว่ามีเซลล์ของมะเร็งไปถึงต่อมน้ำเหลืองเซนตำหนิเนลแล้ว ก็จึงควรกระทำผ่าตัดเลาะต่อมน้ำเหลืองรอบๆจั๊กกะแร้ออกทั้งปวงเพื่อรักษารวมทั้งประเมินระยะของโรคมะเร็งเต้านม
ข้อเสนอเกี่ยวกับการจัดเตรียมเพื่อเข้ารับการผ่าตัดโรคมะเร็งเต้านม
เมื่อศัลยแพทย์กระทำการซักเรื่องราว ตรวจสุขภาพ มองผลแมมโมแกรม และก็ผลชิ้นเนื้อซึ่งบอกว่าเป็นโรคมะเร็งเต้านมก็จะประเมินระยะของโรค ในรายที่สงสัยว่าอาจมีการแพร่ขยายไปที่อวัยวะอื่น หมอจะกระทำตรวจหาหาการแพร่ไปของโรคมะเร็งก่อนผ่าตัด ต่อไปศัลยแพทย์จะร่วมขอความเห็นกับคนเจ็บเพื่อการเลือกกระบวนการผ่าตัด ก่อนกระทำการผ่าตัดทางโรงหมอจะทำตรวจเตรียมพร้อมก่อนผ่าตัดก่อน ในบางครั้งบางคราวที่มีโรคประจำตัวหรือส่งผลการตรวจทางห้องทดลองหรือเอกซเรย์ไม่ปกติ จะนัดอายุหมอเพื่อเตรียมตัวก่อนผ่าตัด สำหรับคนที่กินยาละลายลิ่มเลือด เสนอแนะให้หยุดกินก่อนจะมีการผ่าตัดขั้นต่ำ 7 วัน